Volgens de innovatieve Duitse trainer Julian Nagelsmann bestaat 30 procent van coachen uit tactiek en 70 procent uit sociale competentie. Een interessante gedachte. Eigenlijk zegt Nagelsmann dus dat het leeuwendeel van het zijn van coach draait om sociale competenties en dat tactiek maar een klein deel van het vak is. Of in ieder geval dat tactiek een kleiner deel is dan sociale competentie. Dat hoef je natuurlijk niet per se met hem eens te zijn. Misschien zie je de verdeling wel andersom of heb je überhaupt nog nooit nagedacht over je sociale competenties als voetbalcoach of als mens. Daarbij: dit is slechts een mening van één voetbaltrainer. De uitspraak is niet gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek.
Feit is natuurlijk wel dat het zijn van voetbaltrainer/coach veel meer behelst dan het nadenken over tactiek en dit omzetten naar relevante oefenvormen. Immers: een training bedenken en uitzetten kan iedereen. Daarvoor volstaat bij wijze van spreken het correct kunnen neerzetten van pionnen. Wat komt er nog meer bij kijken? Laten we eens inzoomen op sociale competenties.
Wat zijn sociale competenties? Bij sociale competenties kun je bijvoorbeeld denken aan effectief feedback geven, goed luisteren, jezelf empathisch opstellen, goed kunnen samenwerken en omgaan met weerstand. Allerlei vaardigheden dus die te maken hebben met de omgang met anderen. Sociale competenties van jou als coach hebben impact op je individuele spelers en het team als geheel. Het beheersen van deze competenties is een niet te onderschatten onderdeel van coachen.
Toch heb ik het gevoel dat er best veel nadruk ligt op methodieken, trainingen en oefenvormen als je bijvoorbeeld vakbladen leest of contact hebt met andere trainers. Ook op deze website slaat de balans qua content uit naar oefenvormen en tactiek, hoewel ik ook wel eens een uitstapje heb gemaakt naar bijvoorbeeld leerstijlen en -voorkeuren van spelers. Eind 2018 heb ik me echter ook al verbaasd over een schijnbare nadruk op oefenvormen.Â
Daarom ga ik de aankomende tijd, naast oefenvormen, aandacht schenken aan zaken die te maken hebben met sociale competenties. Zoals effectief feedback geven of het creëren van een veilig leerklimaat. Mijn overtuiging is dat ontwikkeling van sociale competenties het voor jou mogelijk kan maken dat je nóg meer uit je spelers en uit je team gaat halen! Dat wil toch elke coach?  Â
Binnenkort deel 1 in deze serie! Tips zijn altijd welkom! Vind jij bijvoorbeeld dat een specifieke competentie hierin niet mag ontbreken? Of ken je een interessant pedagogisch model? Stuur me gerust een bericht!
Deel 1: de vijf frustraties van teamwork
Deel 2: het car-model
Deel 3: de zes rollen van de leraar
Deel 4: teamrollen van Belbin
Deel 5: feedback
Deel 6: doelen stellenÂ
Deel 7: motivatietheorie van Herzberg
Deel 8: leerstijlen van KolbÂ
Deel 9: leertheorie van Maslow
Deel 10: het Pygmalioneffect
Deel 11: situationeel leiderschap
Deel 12: drie-ringenmodel van RenzulliÂ
Deel 13: motivatie
Deel 14: groeimindset
Deel 15: de zeven eigenschappen van effectief leiderschap
