Blogs·Sociale Competenties

Sociale competenties deel 12: het drie-ringenmodel van Renzulli

Deel 12 van de serie over sociale competenties gaat over het drie-ringenmodel van Renzulli. Het model kwam ik tegen in het boek Hoe word je CEO van Ralf Knegtmans.

Iedere coach kan redelijk eenvoudig een speler in gedachten nemen waar je, op basis van zijn talent, meer van verwacht dan wat je nu ziet. Dat kan frustreren. Waarom ontwikkelt het toptalent van mijn team op het oog niet volledig? Hoe kan dat? Het drie-ringenmodel van Renzulli kan je helpen om deze vragen te beantwoorden.

De Amerikaanse psycholoog Joseph Renzulli is vooral bekend vanwege zijn artikelen over hoogbegaafdheid. Volgens Renzulli kun je drie factoren onderscheiden om te bepalen of iemand hoogbegaafd is. Deze drie factoren zijn:

  1. Een bovengemiddelde algemene capaciteit
  2. Creativiteit
  3. Intrinsieke motivatie en algemene betrokkenheid

Dit model is ook toepasbaar in het bedrijfsleven of sport als je hoogbegaafdheid vervangt door (top)talent. Volgens Renzulli dragen de factoren allemaal in dezelfde mate aan het ontstaan van talent. Een eenzijdige ontwikkeling van één van de drie factoren is niet voldoende. Een gelijkmatige ontwikkeling van alle factoren zal vaker leiden tot grotere prestaties. Waar de ringen overlappen ontstaat gedrag dat als getalenteerd wordt gezien.

Talent
Maar wat is talent eigenlijk? Wanneer wordt iemand in de sport gezien als een talent? Er zijn erg veel verschillende definities van talent. Als vertrekpunt hou ik de definitie van Knegtmans aan: een toptalent heeft het vermogen om binnen een overzichtelijke periode een hoog vaardigheidsniveau te bereiken en zich op dat niveau te handhaven.

Hoe blinkt een talent uiteindelijk ook echt uit? Vanuit Amerikaans onderzoek kunnen vijf randvoorwaarden worden omschreven die het mogelijk maken voor talent om uit te blinken:

  1. Gemiddeld tien jaar of tienduizend uur oefenen. Dit is wel sterk afhankelijk van de context. In de klassieke muziek of psychiatrie zijn deze urenaantallen heel normaal om het allerhoogste te behalen. In sport niet per se.
  2. Zeer gericht trainen. Train gericht om je vaardigheden te ontwikkelen waarbij je de lat voor jezelf steeds hoger legt en druk creëert.
  3. Omringd door de beste mensen. Train/speel met zoveel mogelijk goede mensen om je heen (spelers/trainers/coaches). Zorg dat je feedback krijgt.
  4. Vermogen tot zelfreflectie. Leer jezelf goed kennen, wees kritisch op jezelf en weet wat je sterke- en ontwikkelpunten zijn.
  5. De overige randvoorwaarden zijn erfelijke aanleg, intelligentie en potentieel.

Praktijk
In je huidige spelersgroep, hoe zijn spelers bezig met het ontwikkelen van hun talent? Wat remt eventueel af? Beschikken ze bijvoorbeeld over zelfreflectie?

En hoe zit het met je eigen talent? Als trainer/coach? Train jij voor jezelf gericht om beter te worden? Krijg je feedback van mensen om je heen met als doel ontwikkeling?

Pas de randvoorwaarden toe op je spelersgroep en op jezelf.

Tips en reacties zijn welkom. Binnenkort deel 13 in de serie over sociale competenties!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *