In dit artikel wordt het 6e spelprincipe behandeld in de serie over de spelprincipes van Pep Guardiola.
Het spelprincipe
Zorg voor opties in diepte en breedte. Wat zou Guardiola bedoelen met opties in de diepte en breedte? Met opties gaat het om afspeelmogelijkheden. Zodra je in balbezit bent moeten er afspeelmogelijkheden zijn opzij (breedte) en vóóruit (diepte). Dat klinkt heel erg logisch want je wil een bal natuurlijk altijd kunnen overspelen naar een speler van je eigen team om zo in balbezit te blijven. En het liefst natuurlijk richting het doel van de tegenstander. Zit achter dit spelprincipe niet meer dan alleen maar een balletje overspelen?
Opsplitsen
Je zou dit spelprincipe kunnen opsplitsen om de breedte en diepte apart te kunnen behandelen: het creëren van afspeelmogelijkheden in de breedte zou dan een spelprincipe zijn. En het creëren van afspeelmogelijkheden in de diepte zou dan het tweede spelprincipe zijn.
Breedte
Het creëren van afspeelmogelijkheden in de breedte. Dit spelprincipe houdt eigenlijk verband met een spelprincipe dat ik later ga behandelen namelijk ‘bouw op door de as’. Als je de bal zelf in de as hebt, wat doet je tegenstander dan? Hoogstwaarschijnlijk compact staan dus dicht op elkaar. De meeste teams, zo niet elk team, zal de as vanuit verdedigend perspectief dicht willen houden. Inherent aan het dicht houden van de as is dat er ruimtes ontstaan aan de zijkant.
Als coach moet je nadenken over hoe je deze ruimtes zou willen benutten. Hoeveel spelers wil je bijvoorbeeld op een flank hebben staan als je opbouwt via de as? En waar moeten die spelers staan op het veld, laag of liever hoog of ergens ertussenin? En hoe breed? Wat zijn de kwaliteiten van je flankspelers?
Vanuit het perspectief van restverdediging heb ik persoonlijk het liefst maximaal 1 speler die het veld breed houdt als de bal in de as is. Dat hoeft niet per se de maximale breedte (dus zijlijn) van het veld te zijn. Zolang je maar aanspeelbaar bent.
Als je hierop zelf een visie hebt ontwikkeld, kan je dit prima uitwerken in een patroonvorm. Ter inspiratie hier een dergelijke patroonvorm waarin ook de samenwerking tussen een back en een flankspits aan bod komt. Hier nog een vorm met diepgang aan de contrakant.
Diepte
Zorg voor opties in de diepte. Ik heb het al vaker gezegd: voor mij is diepgang zonder de bal de meest effectieve manier om tot kansen te komen. Krijg je een speler aangespeeld achter de laatste linie van de tegenstander, dan verandert de hele spelsituatie. In het beste geval staat een speler direct voor de keeper en krijg je dus een grote kans om te scoren. Hoe dan ook moet een tegenstander teruglopen, heroriënteren waardoor er weer andere ruimtes ontstaan.
Toch hoeft diepte niet alleen te betekenen dat je spelers achter de laatste linie van de tegenstander krijgt aangespeeld. Diepte kan ook betekenen linies uitspelen van een tegenstander, bijvoorbeeld een verdediger die in de opbouw vooruit speelt om middenvelders aan te kunnen spelen. De pass/trapvorm uit deel 3 van de Pep-serie is hiervoor ook prima geschikt. Je kan de vorm gebruiken om te oefenen met linie doorbrekende passes.
Ook Johan Cruijff was fan van diepte in het spel. In de serie over de spelprincipes van Cruijff is het principe kies diepte voor breedte opgenomen. In dit artikel zijn meerdere oefenvormen opgenomen. Wil je diepte in een oefenvorm afdwingen? Creëer dan omstandigheden waarin diepte praktisch de enige optie is en breedte niet bestaat. Hoe doe je dat? Met lange en smalle velden in partijvormen.
Een artikel dat ik van harte kan aanbevelen is een interview met Arne Slot in de De Voetbaltrainer. In dit artikel deelt Slot zijn visie met betrekking tot diepgang zonder bal. Samengevat:
- gebruik een aanloop als je diep wil gaan
- blijf buiten het gezichtsveld van de tegenstander als je diepgaat
- ga op het juiste moment
- doseer met je loopacties
Heb je vragen of opmerkingen, laat het me gerust weten.
Binnenkort deel 7 in de Pep-serie: speel zover mogelijk van het eigen doel.
