In samenwerking met een aantal amateurclubs is de KNVB een project gestart genaamd Gelijke Kansen Jeugdvoetbal. In november 2018 heeft de bond hierover gepubliceerd. Het project behelst een alternatieve manier van opleiden om meer jeugdspelers over een langere periode de kans te geven zich optimaal te kunnen ontwikkelen. Er is vastgesteld dat een beperkte groep spelers de beste trainers en trainingsmogelijkheden tot zijn of haar beschikking heeft. Deze beperkte groep spelers zijn de zogeheten selectiespelers. Door jeugdspelers in te delen in selectie- en niet-selectieteams krijgen spelers ongelijke kansen en worden onderlinge verschillen groter.
Door deze manier van selecteren valt een groep buiten de boot meent de KNVB. Niet iedereen krijgt in de huidige opzet de kans zijn of haar volledige potentieel te benutten. Mocht je bijvoorbeeld als 8-jarige niet als selectiespeler of talent worden gezien, dan heb je te doen met minder goede trainers en trainingsmogelijkheden. Het model dat wordt gehanteerd met Gelijke Kansen Jeugdvoetbal geeft op lange termijn de jeugdspeler de kans om wél zijn of haar volledige potentieel te benutten. Er wordt namelijk afgestapt van de selectieteams en spelers krijgen allemaal dezelfde training van dezelfde coaches.   Â
Inmiddels is er een pilot gedraaid en de clubs (AVV Swift, Be Quick 1887, USV Hercules en SV Orion), ouders en spelers zijn positief. Persoonlijk ben ik hier ook voorstander van mede omdat ontwikkeling van jeugdspelers niet lineair loopt en dit project, zoals de naam al zegt, meer gelijke kansen biedt.
Laten we nog eens inzoomen op de redenen die de KNVB aangeeft om het project Gelijke Kansen Jeugdvoetbal te starten. In het artikel lees ik onder andere de volgende redenen:
- Jeugdvoetballers over langere periode meer gelijke kansen geven om zich optimaal te kunnen ontwikkelen
- In de praktijk blijkt dat het huidige model (vroeg selecteren) een wat meer uitsluitend karakter heeft, een beperkte groep spelers heeft de beschikking over de beste jeugdtrainers
- Niet elke speler krijgt de kans zijn of haar volledige potentieel te benutten
En redenen vanuit de pilotclubs:
- Het biedt spelers in de onderbouw een eerlijke kans om te ontwikkelen
- Het kind staat hierbij (dus met gelijke kansen) altijd centraal
- Voetballers waardeerden dat men gelijke kansen kreeg
- Plezier moet voorop staan, daardoor volgt automatisch ontwikkeling
Het Zweedse AIK Stockholm heeft de gelijke kansen voor jeugdspelers al volledig omarmd. Het steeds vroeger selecteren van jeugdspelers met als doel spelers op te leiden tot wereldtopper, stuitte op weerzin. Gevolg: het kind beleeft nu meer plezier. Het welzijn van de kinderen staat voorop. Voetballen wordt aangeboden vanuit het principe: zo veel als mogelijk, zo lang als mogelijk en zo goed als mogelijk. De potentie van jonge voetballers is vrijwel onmogelijk om in te schatten en is onvoorspelbaar, zo blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek.
Als ik dit allemaal lees, dan heb ik eigenlijk maar 1 vraag: wanneer start het project Gelijke Kansen Voetbalcoaches? Waarom? Vertaal de argumenten vóór het project Gelijke Kansen Jeugdvoetbal eens naar de trainerscursussen in Nederland, aangeboden door de KNVB.
- Hebben coaches in Nederland gelijke kansen om zichzelf optimaal te kunnen ontwikkelen met de huidige toegankelijkheid (prijssetting en toelatingseisen) van de trainerscursussen? Of schrikken prijzen en eisen eerder af voor een deel van de trainers? Remt en/of stagneert de huidige opzet van cursussen de ontwikkeling van coaches of is het een stimulans? Â
- In hoeverre is er sprake van een uitsluitend karakter in de huidige opzet? Sluiten we in Nederland enthousiaste en ambitieuze coaches uit of niet? Krijgt een beperkte groep in Nederland toegang tot de cursussen in Nederland of niet? En staat de coach centraal? Â
- Hebben coaches in Nederland gelijke kansen om hun potentieel volledig te kunnen benutten met de huidige toegankelijkheid van de trainerscursussen? Als de potentie van jonge voetballers vrijwel onmogelijk in te schatten is en je daarom zoveel mogelijk voetballers wil opleiden, dan wil je dat toch ook met coaches? Dus zoveel mogelijk coaches opleiden? Hoe doen we dat nu in Nederland? Leiden we zoveel als mogelijk is op?
- En in hoeverre is het logisch om oud-profs versneld te laten instromen? De oud-prof is immers een beginnend coach, kun je zijn/haar potentie wél inschatten waar dit voor beginnend voetballers als onmogelijk wordt gezien? En als je die potentie niet zou kunnen inschatten, is versneld instromen of direct aan de slag kunnen bij een BVO dan logisch?
Ik had gehoopt niet meer te gaan schrijven over de trainerscursussen in Nederland. Maar als ik enthousiast lees over Gelijke Kansen Jeugdvoetbal roept dit veel vragen bij me op. Vragen waarbij mijn gevoel zegt dat de huidige opzet van de cursussen in Nederland wél een uitsluitend karakter heeft, waarbij niet zoveel als mogelijk wordt opgeleid en waarbij niet elke coach zijn volledige potentieel kan benutten.
Ik pleit voor een scenario waarbij de markt overspoeld wordt met gediplomeerde coaches! Dan komen de beste coaches bovendrijven. Uiteindelijk denk ik dat dit ook wel gaat gebeuren, de vraag is hoe lang dat nog moet duren.
