Periodiseren. Welke coach heeft het er niet over? Vaak wordt met periodiseren bedoeld (dat trouwens niet in de Van Dale staat) het bekende blokperiodiseringsmodel van Raymond Verheijen over voetbalconditionele opbouw. Blokperiodisering is overigens niet de enige vorm van voetbalconditioneel periodiseren. Naast blokperiodisering kan je ook kiezen voor golfperiodisering en gepolariseerde periodisering. Maar eigenlijk is periodiseren niets meer dan het maken van een planning.
In dit artikel worden drie verschillende bouwstenen beschreven waarmee jij als coach je periodisering vorm kan geven, naast je voetbalconditionele periodisering. Door deze bouwstenen te verwerken in je periodisering, of planning, heb je voor jezelf een goed overzicht hoe een seizoen eruit kan zien. De bouwstenen zijn tactisch, pedagogisch en stafperiodisering.
Tactisch periodiseren
Met tactische periodisering bedoel ik wanneer je welke teamfunctie in je training laat terugkomen: verdedigen, aanvallen, de omschakelmomenten en spelhervattingen.
Vragen om over na te denken:
- Met welke teamfunctie start je een seizoen?
- Hoe lang train je een teamfunctie, één keer in een week of meerdere weken achter elkaar?
- Mag je van jezelf nog afwijken van je planning?
- Wil je tactisch trainen n.a.v. de vorige wedstrijd?
- Hoe ziet een wedstrijdtraining eruit?
- Welke oefenvormen wil je gebruiken?
- Wanneer en hoe presenteer je de beoogde speelwijze?
Dit is niet hetzelfde als tactische periodisering, zie daarvoor hier.
Pedagogische periodisering
Samenwerken kan niet zonder het maken van afspraken. Daarnaast heb je als coach ook veel contact met je groep, individueel en op groepsniveau. Hoe wil je dit allemaal vormgeven?
Vragen om over na te denken:
- Welke regels heb je zelf?
- Wie maakt de regels?
- Wanneer en hoe worden ze gecommuniceerd?
- Wanneer en hoe heb je gesprekken met spelers en groep? Bijvoorbeeld gesprekken over doelstellingen en evaluaties
Stafperiodisering
Ook als coach werk je in een team: de staf. Een assistent, keeperstrainer, fysio, verzorger, leider, videoanalist, assistent-scheidsrechter etc. De grootte van de staf verschilt vaak per niveau. Daarnaast heb je ook nog het kader om de staf zoals een bestuur of technische commissie. Wanneer wil je met wie in gesprek? En in welke samenstelling?
Tot slot
Voetbalverenigingen kunnen deze vormen van periodisering ook verwerken in beleidsplannen. Wat verwacht je van trainers als het gaat over periodisering vanuit verschillende invalshoeken?
